Zagađenje rijeke Sapne i pomor ribe u Zvorniku
Dvije sedmice nakon što je rijeka Sapna u Zvorniku zagađena muljem iz fabrike Nova Alumina, a riblji fond stradao, nezadovoljstvo lokalnog stanovništva i dalje ne jenjava. Ovo nije prvi put da ova fabrika ugrožava životnu sredinu prilikom curenja boksitnog mulja u pritoku Drine.
Reakcije i kritike lokalnih aktivista
Željko Vidaković, eko aktivista i planinar iz Zvornika, ističe da se učestali ekološki incidenti u ovom kraju dešavaju zbog inertnosti građana i organizacija koje zbog straha ne reaguju dovoljno snažno. Posebno je kritičan prema lokalnom ribolovačkom udruženju "Bistro" koje je, tvrdi, na društvenim mrežama umanjilo odgovornost fabrike, opravdavajući pomor ribe niskim vodostajem i visokim temperaturama, ali nije jasno navelo istinski uzrok zagađenja.
Vidaković upozorava da Nova Alumina već godinama ozbiljno ugrožava prirodu i da su istrage u vezi sa ovim incidentima neophodne kako bi odgovorni bili sankcionisani, a javnost informisana o pravim okolnostima.
Problemi sa transparentnošću i saopštenja kompanije
On primjećuje da fabrika često iznosi nepotpisana i neubjedljiva saopštenja o uzrocima zagađenja, poput „pucanja dihtunga“ na cjevovodu ili otapanja snijega, što smatra neprihvatljivim za dugogodišnju industriju sa ozbiljnim tehnološkim procesima zaštite okoliša. Sumnja se da se informacije namjerno kriju od javnosti, a reagovanje kompanije kasni i ne obuhvata pravovremeno obavještavanje nadležnih i građana.
Ekološki izazovi i buduće opasnosti
Osim rijeke Sapne, problematična je i najava fabrike o izgradnji spalionice otpada, za koju se bojati da će spaljivati ne samo domaći već i uvezeni otpad, dok građani ne učestvuju u donošenju odluka. Takođe, zabrinjavaju studije koje nisu profesionalno urađene, što dodatno umanjuje povjerenje javnosti.
Drugi ekološki problemi u regiji
Vidaković podsjeća i na prošlogodišnji požar na deponiji u Karakaju nakon kojeg nadležne institucije nisu adekvatno reagovale niti izvršile potrebna mjerenja zagađenja. Takođe, postoji kontroverza oko koncesija za rudarenje litijuma na području Majevice, uključujući istraživanja koja obuhvataju čak i crkvenu portu, bez jasnoće o namjerama i uz protivljenje građana.
Zaključak
Po njemu, zaštita prirode i očuvanje životne sredine zavise od otvorene komunikacije, transparentnosti i aktivnog učešća društva. Nastavak trenutnog pristupa vodiće ka gubitku povjerenja u institucije, privredu i stručnjake, što bi bilo pogubno za budućnost zajednice.
