Kriza zapošljavanja u eri AI
Pitanje koji poslovi i kome tačno koristi "artificial intelligence" postaje sve jasnije dok automatizacija počinje da utiče na tržište rada. Julski izvještaj o zapošljavanju otkrio je samo 73.000 novih nonfarm poslova, a svega 33.000 za maj i jun, što pokazuje pad zapošljavanja u SAD.
Od 2005. uslužni sektor čini većinu radne snage i doprinosi oko 80% BDP‑a, ali sada čak i poslovi u lancima poput Starbucks i Costco postaju teže dostupni, što posebno pogađa preko 45 miliona Amerikanaca bez fakultetske diplome. Ulazni bijeli ovratnici, diplomci, kao i specijalizovani tehnološki radnici — programeri i analitičari — takođe gube radna mjesta.
Velike tehnološke kompanije bilježe rekordne profite, u nekim slučajevima porast do 25%, istovremeno smanjujući broj zaposlenih za hiljade. Pritom su dvojbe u upravama usmjerene na povrat investicije u AI, jer je implementacija često skupa i problematična zbog grešaka i LLM halucinacija.
U prilog tom pristupu ide mantra da "revenue per employee" mora rasti. Kao rezultat, otpuštanje postaje indikator tehnološkog napretka jer smanjuje troškove plata i povećava profit po dionici, što pogoduje menadžmentu i Wall Streetu, ali ne i radnicima.
Nedostatak snažnog socijalnog sistema — univerzalna zdravstvena zaštita, subvencionirana hrana, zajamčeno stanovanje i univerzalni osnovni prihod — čini otpuštanja egzistencijalnom prijetnjom. Dok automatizacija i AI mijenjaju tržište rada, radnici su oni koji najviše trpe.
