Samit u Aljasci i pritisak za zamjenu teritorija
Ukrajina i evropski saveznici odbacuju ideju da SAD i Rusija dogovaraju zamjenu teritorija mimo njih prije Trump-Putin samita u Aljasci. Predsjednik Donald Trump je naznačio mogućnost "some swapping of territories," ali evropski izvori ne vide da će Rusija ponuditi teritorije na zamjenu. Evropljani i Ukrajinci zasad nijesu pozvani na samit.
“As we work towards a sustainable and just peace, international law is clear: All temporarily occupied territories belong to Ukraine,” rekao je šefica evropske diplomatije Kaja Kallas pred ministarskim sastankom. Rastu bojazni da bi Kijevu mogao biti nametnut pritisak da prepusti dio zemlje ili prihvati ograničenja suvereniteta.
Rusija je 2014. anektirala Krim, a 2022. proglasila aneksiju Donjecka, Luhanska, Hersona i Zaporožja, iako ih ne drži potpuno. Na frontu dugom 1.000 kilometara ruske snage su postepeno napredovale, a neprijateljstva u urbanim područjima dovela su do više od 12.000 civilnih žrtava prema procjenama UN.
“In the end, the issue of the fact that the Russians are controlling at this moment, factually, a part of Ukraine has to be on the table” rekao je NATO-ov generalni sekretar Mark Rutte, napominjući da zapad može faktično priznati kontrolu, ali ne i pravno: “acknowledging that the Soviet Union was controlling those territories, but never accepting (it) in a legal sense.”
Zelenskyy insistira da prekid vatre treba da bude početak pregovora, a Evropa podržava stav da bilo kakve buduće zamjene teritorija mora odlučivati Ukrajina. Evropljani zagovaraju snažnu ukrajinsku odbranu bez ograničenja u veličini vojske, opremi i naoružanju, te odbacuju nametanje neutralnosti ili zabranu puta ka EU i NATO. Administracija SAD je već isključila ukrajinsko članstvo u NATO u doglednoj budućnosti.
