Tajanstveni ponovljeni gama-bljeskovi
Gamma bljeskovi su jedne od najmoćnijih eksplozija u univerzumu, oslobađajući energiju za sekunde koliko Sunce emituje tokom milijardi godina. Obično potiču od umirućih zvezda u supernovi koja uništi izvor u jednom trenutku. Međutim, detektovan je događaj koji to osporava: GRB 250702B je eksplodirao više puta tokom jednog dana, kao da je izvor pretrpeo uzastopne i ponovljene smrti.
"This event is unlike any other seen in 50-years of GRB observations," izjavio je jedan od istraživača. "GRBs are catastrophic events, so they are expected to go off just once because the source that produced them does not survive the dramatic explosion," dodao je drugi naučnik.
Otkrivanje i neobične osobine
Signal je prvi put registrovao NASA-in Fermi Gamma-ray Space Telescope 2. jula, pri čemu je Fermi zabeležio tri odvojena bljeska. Kasnije je utvrđeno da je Einstein Probe uhvatio aktivnost skoro dan ranije. "This is 100-1000 times longer than most GRBs," naveli su autori, a posmatranje je pokazalo i na očiglednu periodičnost koja ranije nije viđena.
Prvobitno su sumnjali da je izvor u Mliječnoj stazi, ali posmatranja sa HAWK-I kamerom na Very Large Telescope sugerišu da je događaj egztragalaktički i mnogo moćniji. "What we found was considerably more exciting: the fact that this object is extragalactic means that it is considerably more powerful," stoji u izveštaju.
Moguće objašnjenje
Naučnici razmatraju nekoliko hipoteza. Jedna mogućnost je kolaps masivne zvezde u kojem je neki materijal nastavio da napaja centralni motor: "where some material kept powering the central engine." Druga opcija je tidal disruption event u kojem crna rupa ždere zvezdu, ali bi to zahtevalo neobičnu zvezdu i neobičnu crnu rupu, možda intermedijarnu masu. "However, unlike more typical TDEs, to explain the properties of this explosion would require an unusual star being destroyed by an even more unusual black hole," kažu istraživači.
"If this is a massive star, it is a collapse unlike anything we have ever witnessed before," i "We are still not sure what produced this or if we can ever really find out," rezimiraju naučnici, ostavljajući GRB 250702B kao jednu od najvećih zagonetki moderne astronomije.
