Veza između visokog krvnog pritiska i povišenog šećera u krvi
Visok krvni pritisak, poznat i kao hipertenzija, predstavlja stanje kada krv snažno pritiska zidove arterija. S druge strane, povišen šećer u krvi javlja se kada organizam ima višak glukoze u krvotoku. Iako se radi o različitim zdravstvenim problemima, ove dvije bolesti su usko povezane i dijele mnoge zajedničke faktore rizika poput gojaznosti, loše ishrane, neaktivnosti i porodične istorije bolesti. Prisutnost jednog stanja može povećati rizik od pojave drugog, što zahtijeva praćenje oba parametra, naročito kod osoba sa predispozicijom.
Kako se manifestuju i mjere ove bolesti?
Krvni pritisak se izražava u milimetrima živinog stuba (mmHg) i prikazuje dva broja: sistolni (gornji) i dijastolni (donji). Normalni pritisak smatra se 120/80 mmHg. Šećer u krvi mjeri se u miligramima po decilitru (mg/dL) sa normalnim vrijednostima od 80-130 mg/dL prije obroka i ispod 180 mg/dL do dva sata nakon jela. Visok krvni pritisak definiše se kao sistolni pritisak 130 mmHg ili više, dok je visok šećer prisutan kada je nivo glukoze konstantno povišen.
Kako visok krvni pritisak utiče na šećer u krvi?
Insulinska rezistencija, čest uzrok povišenog šećera, pojavljuje se kada tijelo ne odgovara adekvatno na insulin, što može dovesti do dijabetesa tip 2. Ljudi s hipertenzijom često pokazuju znake insulinske rezistencije i imaju veći rizik za razvoj dijabetesa u odnosu na osobe sa normalnim pritiskom. Prema istraživanjima, oko 70% osoba sa dijabetesom takođe ima povišen krvni pritisak.
Uticaj visokog šećera u krvi na krvni pritisak
Povišen šećer u krvi može oštetiti krvne sudove, uzrokujući aterosklerozu – zadebljanje i otvrdnjavanje zidova arterija – što povećava krvni pritisak. Dugotrajno povišen nivo glukoze stimuliše povećanu proizvodnju insulina koji može dodatno povisiti krvni pritisak aktiviranjem nervnog sistema i povećanjem zadržavanja natrijuma i vode u bubrezima, čime se podiže zapremina krvi i pritisak na krvne sudove. Ovo stanje, poznato kao bubrežna hipertenzija, može ozbiljno ugroziti zdravlje srca i bubrega.
Zajednički faktori rizika i liječenje
Oba stanja dijele ključne faktore rizika: gojaznost, hroničnu upalu, insulinsku rezistenciju, fizičku neaktivnost, stres, pušenje, alkohol, porodičnu predispoziciju i utjecaj određenih lijekova. Kontrola ovih faktora kroz zdrav način života, uključujući zdravu ishranu, redovnu fizičku aktivnost i prestanak pušenja, ključna je za prevenciju i liječenje hipertenzije i dijabetesa. Često je neophodna i medikamentna terapija, naročito kada su oba stanja prisutna, jer je kod ovih pacijenata teže kontrolisati krvni pritisak. Redovni ljekarski pregledi i pridržavanje savjeta su od presudnog značaja za održavanje zdravlja.
