Šta je ruptura slezine i zašto je opasna?
Slezina je organ veličine pesnice smješten u gornjem levom dijelu stomaka, ključan za filtriranje i skladištenje krvi. Ona drži oko 25% crvenih krvnih ćelija i trombocita, i učestvuje u stvaranju belih krvnih ćelija koje bore protiv infekcija. Tanak mišićni omotač okružuje ovu unutrašnju pulpu, što je čini ranjivom na povrede, naročito tupim udarcima. Pucanje ili ruptura slezine nastaje kada se ova kapsula pocepa, što dovodi do unutrašnjeg krvarenja.
Glavni uzroci i simptomi rupture slezine
Najčešći uzrok su traumatske povrede, poput saobraćajnih nesreća ili udaraca u kontakt sportovima. Spontane rupture su ređe i javljaju se kod bolesti kao što su limfomi, mononukleoza, ili hronične upalne bolesti. Bol u gornjem levom stomaku odmah po povredi je znak prve pomoći, posebno ako se bol širi na levo rame – poznat kao Kerov znak. Dodatni simptomi uključuju vrtoglavicu, konfuziju, bledilo, mučninu i pad krvnog pritiska, što ukazuje na gubitak krvi.
Dijagnoza i tretman rupturirane slezine
Prilikom hitnog prijema, ukoliko pacijent ima stabilne vitalne znakove, prvo se sprovodi ultrazvučni pregled (FAST) kako bi se otkrilo interno krvarenje. Kod sumnji ili nemogućnosti detaljnog pregleda, koristi se CT skener. Manje rupture mogu se lečiti konzervativno, dok ozbiljniji slučajevi zahtevaju tretmane kao što su embolizacija za zaustavljanje krvarenja, splenorafija - šivenje slezine, ili u najtežim slučajevima, splenektomija – uklanjanje dela ili cele slezine. Oporavak traje od tri do 12 nedelja, a život bez slezine zahteva pažljiviju zaštitu od infekcija zbog oslabljenog imunog sistema.
