Šta je hronična bolest bubrega?

Hronična bolest bubrega podrazumijeva dugotrajno oštećenje bubrega koje smanjuje njihovu funkciju. Bubrezi su vitalni organi koji filtriraju otpadne materije, toksine i višak vode iz krvi. Takođe, regulišu elektrolite, proizvode hormone koji kontrolišu krvni pritisak, učestvuju u stvaranju crvenih krvnih zrnaca i održavanju zdravlja kostiju. Kad njihova funkcija opada, otpadne materije se nakupljaju u tijelu, a bolest može napredovati do otkazivanja bubrega.

Pet faza hronične bolesti bubrega

Bolest bubrega se dijeli na pet faza u zavisnosti od brzine glomerularne filtracije (GFR) koja pokazuje koliko dobro bubreg filtrira krv. Faza 1 označava blago oštećenje, dok faza 5 predstavlja terminalni stadij gdje su bubrezi prestali raditi i mogu biti potrebni dijaliza ili transplantacija.

Simptomi hronične bolesti bubrega

U početnim fazama simptomi obično izostaju, dok se kasnije javljaju: česta potreba za mokrenjem, umor, oticanje ruku i stopala, promjene u mokraći, suva koža, problemi sa koncentracijom i visok krvni pritisak. Ovi znakovi zahtijevaju brzu medicinsku procjenu.

Glavni uzroci i rizične grupe

Najčešći uzroci hronične bolesti bubrega su visok krvni pritisak i dijabetes. Ostali faktori uključuju genetske bolesti, ponavljane infekcije, urođene anomalije i neke autoimune poremećaje. Rizik je povećan kod osoba sa porodičnom istorijom, srčanim bolestima, starijih od 60 godina i onih koji redovno koriste određene lijekove.

Dijagnostika i liječenje

Dijagnoza uključuje krvne i urinarne testove koji mjere funkciju bubrega kao i snimanja i biopsiju u nekim slučajevima. Trenutno ne postoji lijek koji liječi hroničnu bolest bubrega, ali je moguće usporiti progresiju bolešću kontrolom uzroka kao što su hipertenzija i dijabetes, promjenama u ishrani, prestankom pušenja i redovnim posjetama nefrologu.

Dijaliza i transplantacija

U završnom stadijumu bolesti, kada bubrezi ne funkcionišu, potrebna je dijaliza ili transplantacija bubrega. Dijaliza uklanja otpadne materije i višak tečnosti iz tijela, dok transplantacija zamjenjuje oštećene bubrege zdravim.

Prevencija bolesti bubrega

Prevencija uključuje redovne zdravstvene preglede, upravljanje krvnim pritiskom i šećerom, zdravu ishranu sa manje soli i proteina, izbjegavanje pušenja, održavanje zdrave težine i redovnu fizičku aktivnost. Rano otkrivanje bolesti značajno povećava šanse za očuvanje funkcije bubrega.