Šta su endorfini
Endorfini su hormoni i neurotransmiteri koje organizam oslobađa pri bolu, stresu i prijatnim aktivnostima. Endorfini nastaju u hipofizi i hipotalamusu i vežu se za opioidne receptore u mozgu. Naziv potiče od riječi "endogeni" i "morfin" — prirodni ublaživači bola.
Funkcija i vrste
U tijelu postoji više od 20 vrsta endorfina, pri čemu su beta-endorfini najmoćniji u smanjenju bola i stresa. Endorfini blokiraju prijenos signala bola i omogućavaju normalno funkcionisanje u stresnim situacijama. Endorfini su povezani sa motivacijom, samopouzdanjem i regulacijom apetita.
Koristi i simptomi niskog nivoa
Endorfini pomažu kod depresije, anksioznosti, regulacije apetita, ublažavanja porođajnog bola i poboljšanja raspoloženja. Nizak nivo endorfina može izazvati depresiju, anksioznost, hronične bolove, probleme sa snom, impulzivno ponašanje i sklonost ka zavisnostima.
Kako povećati nivo endorfina
Nivo endorfina raste vježbanjem — trčanje, brzo hodanje, plivanje, ples i planinarenje. Takođe pomažu masaža, akupunktura, meditacija, aromaterapija, smijeh, seks, parče crne čokolade, stvaralaštvo i volontiranje. Kako povećati endorfine redovno, poboljšava raspoloženje i smanjuje stres.
Endorfini, dopamin i serotonin
Endorfini ublažavaju bol i podstiču oslobađanje dopamina, koji daje osjećaj nagrade i motiviše ponavljanje aktivnosti. Serotonin stabilizuje raspoloženje, dok su endorfini fokusirani na smanjenje bola i stresa.
Kada potražiti ljekara
Ako su prisutni depresija, hronični bolovi, samopovređivanje ili zavisnost od vježbanja, treba se obratiti ljekaru zbog mogućeg niskog nivoa endorfina.
