Šta je multipli mijelom i koliko je čest u Srbiji
Multipli mijelom je drugi najčešći hematološki malignitet. U Srbiji se godišnje otkriva oko 500 novih slučajeva multiplog mijeloma, pri čemu je oko 43% oboljelih mlađe od 65 godina. Zbog učestalosti i uticaja na radno aktivno stanovništvo, multipli mijelom zaslužuje veću pažnju javnosti i stručnjaka.
Rani znakovi i važnost pravovremene dijagnoze
Rani simptomi multiplog mijeloma mogu biti nespecifični: anemija, umor, bolovi u kostima, gubitak težine, učestale infekcije i oštećenje bubrežne funkcije. Pravovremena dijagnoza multiplog mijeloma je ključna za efikasno lečenje i bolju prognozu. Zato se preporučuje da se jednom do dva puta godišnje rade osnovne laboratorijske analize krvi i da ljekar posumnja na multipli mijelom pri karakterističnim nalazima.
- Upravo zato, naš slogan ovogodišnjeg obeležavanja meseca borbe protiv raka krvi je "Da li znate šta je multipli mijelom?", kako bismo skrenuli pažnju opšte i stručne javnosti na ovu bolest.
Patofiziologija i komplikacije
Multipli mijelom je zloćudno oboljenje koštane srži koje karakteriše nekontrolisano umnožavanje plazmocita. U multiplom mijelomu stvaraju se velike količine nefunkcionalnih imunoglobulina što dovodi do anemije, oštećenja bubrega, infekcija i oštećenja kostiju sa spontanih prelomima i hroničnim bolom. Pacijenti su imunosupresovani i izloženi većem riziku od virusnih infekcija, a bolest značajno utiče na kvalitet života i radnu sposobnost.
- Preporučuje se da se jednom do dva puta godišnje urade laboratorijske analize krvi. U slučaju postojanja izražene anemije, povišene vrednosti ukupnih proteina, visoke sedimentacije i nalaza oslabljene bubrežne funkcije, a pacijent se žali na zamor, malaksalost, bol u kostima, učestale infekcije, izabrani lekar u domu zdravlja treba da posumnja da se radi o multiplom mijelomu i da uputi bolesnika hematologu na dalje analize i preglede - savetuje prof. dr Jelena Bila.
Lečenje i individualni pristup
Cilj lečenja multiplog mijeloma je postizanje dobro kontrolisanog hroničnog stanja i produženje života uz očuvanje kvaliteta života. Savremeni pristup zahtijeva primjenu najefikasnije terapije odmah po dijagnozi kako bi se postigli najbolji rezultati i najduže vrijeme bez progresije bolesti.
- Savremeni pristup u lečenju multiplog mijeloma podrazumeva primenu najefikasnije terapije u prvoj liniji, znači, odmah po postavljanju dijagnoze, jer se tako postižu najbolji rezultati lečenja, najduže vreme bez progresije bolesti i produžava životni vek. Kažemo da su osnovni ciljevi lečenja multiplog mijeloma postizanje dobro kontrolisanog hroničnog stanja i kvalitetan životni vek jednak prosečnoj dužini života opšte populacije, što se postiže primenom efikasnih i bezbednih novih terapijskih modaliteta - objašnjava prof. dr Jelena Bila.
Individualizacija terapije i dostupnost inovativnih lijekova su od presudnog značaja za smanjenje komplikacija i poboljšanje ishoda. Napredak u terapiji, uključujući nove opcije za recidiv, već je doveo do značajnog unapređenja tretmana, ali je i dalje neophodno obezbijediti najučinkovitije terapije i za novodijagnostikovane pacijente.
- To se može postići ukoliko su nam dostupne inovativne terapije koje su klinički visoko efikasne i dobro se podnose. Zahvaljujući razumevanju države, nama je od prošle godine dostupna savremena terapija u recidivu bolesti, čime je značajno unapređeno lečenje naših bolesnika. Ipak, neophodna nam je najefikasnija terapija i kod novodijagnostikovanih bolesnika kako bismo postigli najoptimalnije rezultate u lečenju, u smislu produženja života, uz očuvan kvalitet i aktivnu funkcionalnost obolelih - naglasila je prof. dr Jelena Bila.
