Retka mutacija otkriva snažan virusni imunitet
Otkrivena je rijetka genetska mutacija koja dovodi do nedostatka imunog regulatora ISG15 i neočekivano pruža otpornost na mnoge viruse. Isprva se smatralo da stanje povećava osjetljivost na bakterije, ali dalja istraživanja su pokazala da ljudi bez ISG15 imaju stalnu, blagu antivirusnu upalu koja ih štiti.
Imunolog sa Kolumbije prvi je primijetio da su osobe s ovom mutacijom često bile izložene virusima poput gripa, malih boginja, zauški i SARS-CoV-2, ali bez očiglednih simptoma bolesti. Inspirisano tim otkrićem, razvijena je eksperimentalna mRNA terapija koja imituje taj zaštitni efekt.
- Vrsta upale koju su imali bila je antivirusna i tada mi je sinulo da bi ove osobe mogle nešto da kriju - priseća se Bogunović.
Kako terapija funkcioniše
Terapija koristi deset mRNA sekvenci upakovanih u lipidne nanočestice koje, nakon unošenja u ćelije pluća, kratkotrajno proizvode deset ključnih proteina domaćina. To izaziva široku antivirusnu zaštitu, s manjom upalom nego kod trajnog nedostatka ISG15.
- U ćelijskoj kulturi, još nismo pronašli virus koji može da probije odbranu terapije - kaže Bogunović.
U animalnim ispitivanjima nazalna primjena je spriječila replikaciju virusa gripa i SARS-CoV-2 i ublažila bolest. Ipak, izazovi ostaju u optimizaciji isporuke i trajanju zaštite, koje se trenutno procjenjuje na tri do četiri dana.
- Mi proizvodimo samo malu količinu ovih deset proteina, tokom veoma kratkog vremena, a to dovodi do mnogo manje upale nego što vidimo kod osoba sa nedostatkom ISG15. Ali, ta upala je dovoljna da spreči antivirusne bolesti - kaže Bogunović.
- Naši nalazi potvrđuju moć istraživanja vođenog radoznalošću bez predrasuda. Nismo tražili antivirusni lek kada smo počeli da proučavamo naše retke pacijente, ali su studije inspirisale potencijalni razvoj univerzalnog antivirusnog leka za sve - kaže Bogunović.
