Šta je norepinefrin (noradrenalin)
Norepinefrin, poznat i kao noradrenalin, djeluje i kao neurotransmiter i kao hormon. Kao neurotransmiter prenosi nervne signale između neurona, mišića i žlijezda, a kao hormon oslobađa se iz nadbubrežnih žlijezda. Norepinefrin nastaje iz dopamina u moždanom stablu i blizu kičmene moždine te je ključna supstanca simpatetičkog nervnog sistema.
Funkcije norepinefrina
Norepinefrin povećava budnost, pažnju i uzbuđenje, utiče na san i raspoloženje te sužava krvne sudove kako bi održao krvni pritisak u stresnim situacijama. Norepinefrin je centralan u odgovoru „bori se ili beži“, kada hipotalamus šalje signal kroz kičmenu moždinu, a norepinefrin prenosi poruku do organa.
Reakcije tijela
Norepinefrin utiče na oči (širenje zenica), kožu (bledilo), srce (povećanje srčanog rada i krvnog pritiska), mišiće (poboljšana snaga i dotok kisika), jetru (pretvaranje glikogena u glukozu) i disajne puteve (dublje disanje). Norepinefrin takođe potiče nadbubrežnu žlijezdu da oslobodi adrenalin.
Medicinska primjena i neželjeni efekti
Kao lijek, norepinefrin se koristi za podizanje i održavanje krvnog pritiska u akutnim situacijama: srčani zastoj, septički ili neurogeni šok, komplikacije pri transfuziji ili spinalnoj anesteziji. Mogući neželjeni efekti uključuju alergijske reakcije, teškoće sa disanjem, nepravilnosti srčanog ritma i lokalnu iritaciju na mjestu injekcije.
Nizak i visok nivo norepinefrina
Nizak norepinefrin može dovesti do anksioznosti, depresije, ADHD-a, problema sa pamćenjem, poremećaja spavanja i hipotenzije. Visok nivo povezan je sa hipertenzijom, ubrzanim radom srca, znojenjem, glavoboljama i rizikom od oštećenja srca i bubrega.
Kako prirodno povećati norepinefrin
Nivo norepinefrina može se povisiti redovnim vježbanjem, dovoljno sna, uravnotevenom prehranom bogatom proteinima (meso, riba, jaja, orašasti plodovi, sir) i aktivnostima koje donose zadovoljstvo kao što je slušanje muzike.
